Ev Sahibi Kira Bedelini İstediği Gibi Artırabilir mi?
Kiraya veren ile kiracı arasında mevcut olan kira sözleşmesinin bedelinin artırımı tarafların inisiyatifine bırakılmamış olup Türk Borçlar Kanunun 344. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre ‘‘Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır.’’ denilerek açık bir şekilde kira bedelinin artırımını 12 aylık tüfe ortalaması doğrultusunda olacağını belirlemiştir. Taraflar arasında bu maddeye aykırı bir şekilde yapılmış olan kira artış oranı geçersiz olacaktır.
Günümüz ekonomik şartlarında tüfe oranı çok fahiş bir şekilde arttığından dolayı kanun koyucu kiracıların bu durum altında ezilmemesi adına 11/06/2022 tarihli 7409 sayılı Avukatlık Kanunu ile Türk Borçlar Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunu’na 4. Madde ekleyerek kiracıları korumaya çalışmıştır. Bu kanun maddesi şu şekildedir: ‘‘1/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. GEÇİCİ MADDE 1- Konut kiraları bakımından bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih ilâ 1/7/2023 (bu tarih dâhil) tarihleri arasında yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalar, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde yirmi beşini geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara göre değişim oranının yüzde yirmi beşin altında kalması halinde değişim oranı geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Bu oranları geçecek şekilde yapılan sözleşmeler, fazla miktar yönünden geçersizdir. Bu fıkra hükmü, 344’üncü maddenin ikinci fıkrası uyarınca hâkim tarafından verilecek kararlar bakımından da uygulanır.”. Bu kanun maddesine göre, 11.06.2022 tarihinden 01.07.2023 (bu tarih dahil) tarihine kadar ev sahibi kira bedelini en fazla %25 oranında artırabilecektir.
Sonuç olarak 12 aylık tüfe oranı yukarıda bahsetmiş olduğumuz tarihler arasında %25 oranın üzerinde olması durumunda ev sahibi kira bedelini ancak %25 oranında artış yapabilecektir. Bu oranın üzerinde yapacağı artış hukuken geçersiz olacaktır. Geçici kanun ile sabit olarak belirlenmiş bu oran sadece konutlar için olup, çatılı iş yeri kira bedellerinin artırımında güncel TÜFE oranı uygulanacaktır.
