Yazılım Telif Hakları Nelerdir?
Yazılımlar üzerine bir eserin sahibi olmak için yasaları incelemek gerekir. 5846 sayılı yasaya göre bir yazılıma sahip olan kişi sahibi, bunu üretendir ve ürettiği yazılım üstünde mali ve manevi hakları elinde bulunmaktadır. (Telif Hakları Genel Müdürlüğü, 2021)
Bir başka konuysa yazılım sahibi tabii ki onu üretendir ama istihdam münasebeti çerçevesinde çalışanlarca yapılan yazılımlar üstündeki mali hakları kullanma yetkisi tersi öngörülmediği müddetçe yazılım firmasına aittir.
’Yazılımlar, kullanılan makine ve diğer cihazlardan bağımsız olarak korunmak istendiğinde telif hakkı koruması kapsamında değerlendirilir. Yazılımlar ve fikirler, meydana getirildiği andan itibaren başlayan otomatik bir korumadan yararlanır. Korumanın başlaması için yazılımın herhangi bir kuruma kayıt ettirilmesine ya da onaylattırmasına gerek yoktur, bu tip eserler otomatik koruma altındadır. Bununla birlikte eserlerin noter aracılığıyla ya da Bakanlıkta hak sahiplerinin talebi üzerine kayıt ve tescil ettirilmesi mümkündür. (Telif Hakları Genel Müdürlüğü, 2021)
Yazılımların hak sahibinin izni olmadan kullanması durumunda cezayla karşı karşıya kalınması normaldir. 5846 sayılı Yasa çerçevesinde hukukla ceza davasının açılması olasıdır. (Telif Hakları Genel Müdürlüğü, 2021)
Yazılımlar genellikle, telif haklarının koruması altındadır fakat buna ek olarak kimi şartlarda sanayi mülkiyetinin koruması da mümkündür. Bir yazılım eş zamanlı bir makineyle ya da aygıtla birlikte çalışıyor ise;
Makineyi ya da aleti kullanan ve buna dönük bir yazılımsa makine sistemi dikkate alınarak koşullar sağlanıyor ise patentlenebilir.
Muhtemel durumlarda bir teknik sorunu çözümleyen metodu yaşama döken bir yazılımı ya da bilgisayar programı koşulları varsa patentle koruma temin edebilir.
‘’Bu koruma, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamındadır ve buna ilişkin işlemleri yürütmekle Türk Patent ve Marka Kurumu ilgilenir. (Telif Hakları Genel Müdürlüğü, 2021)
Mali ve manevi hakların ihlal edilmemesi, hak sahiplerinin tespit edilmesinde ve kanıt kolaylığı temini için ‘’kaynak kodu’’ ya da ‘’nesne kodu’’ durumunda oluşturulmuş yazılımların kaydedilmesi ve tescil edilmesi olasıdır.
Kayıtla tescil belgesi, hak kurucu bir tesire sahip bulunmasa bile bilgisayar programını yazan kodların bir kısmının ya da tümünün, ihtilafa konu olması durumunda yapıt sahibi ya da hak sahiplerinin tespit edilmesinde kanıt kolaylığı da vermektedir.
Ancak yapıt / hak sahiplerinin başvurusu üstüne beyan çerçevesinde üretilen söz konusu işlem hak kurucu tesire sahip değildir. Bu sayede söz konusu standartlar, meydana gelebilecek problemleri daha da aza indirgemiş ve çözümünü kolaylaştırmıştır.